نقد و رمزگشایی فیلم 1995 Monkey12 (دوازده میمون)

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]تولید کننده: Atlas Entertainment

توزیع کننده: Universal Pictures

امتیاز: 8.0 از 10 – میانگین رای 489,568 نفر

امتیاز کاربران ایرانی: 7.7 از 10 – میانگین رای 301 نفر

بودجه: 29.5 میلیون دلار

فروش: 168.8 میلیون دلار

کاندیدای اسکار بهترین طراحی لباس و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد[/box]

۱۲ میمون محصول سال ۱۹۹۵  با شعار «آینده به تاریخ می‌پیوندد» در سینماهای دنیا اکران شد و فیلمی در سبک علمی تخیلی،آخر الزمان، سفر در زمان و نئو نوآر ؛به کارگردانی تری گیلیام و بازی بروس ویلیس و برد پیت است که یكی از مهمترین فیلم‌های مربوط به سفر زمان و اثری قابل توجه است، هم به خاطر کارگردان پرآوازه اش و هم به خاطر بازیگرانی جذاب و داستانی كه با ته‌مایه‌های فلسفی می‌تواند ذهن بیننده را ساعت ها درگیر خود كند!

تری گیلیام در ساخت فیلم از یکی از فیلم‌های کوتاه کریس مارکر با نام اسکله (به فرانسوی: La Jetée) الهام گرفته است.

این سینمایی بر اساس شخصیت اسطوره‌ای «کاساندرا» یا به عبارتی دیگر «عقده کاساندرا» ساخته شده است،….کاساندرا در یونان باستان دختری کوچک بوده که توانایی پیش‌بینی آینده را داشته و همین مساله او را تا مرز جنون پیش برده است.

داستان:داستان از آنجا شروع می‌شود كه در سال 1996 با انتشار ویروسی كشنده در نقاط مختلف جهان بیش از 5 میلیارد نفر از ساكنین سیاره زمین نابود می‌شوند و مردم برای ادامه تمدن خود ناچار به سفر به اعماق زمین می‌شوند. تمدنی جدید با شرایط جدید در اعماق زمین و به دور از قلمروی جدید حكمرانی ویروس‌های كشنده شكل می‌گیرد، اما این افراد كه سودای بازگشت به سطح را دارند هر از گاهی یكی از زندانیان را به زور یا داوطلبانه  به سطح زمین می‌فرستند تا نمونه‌هایی را جمع‌آوری كند كه وضعیت رشد و تكثیر ویروس را دنبال كنند!…حال دانشمندان اینبار به دنبال منشا اصلی و دلیل شیوع ویروس در گذشته هستند و می خواهند بدانند به چه دلیل 5 میلیارد از مردم زمین به خاطر این ویروس از بین رفته اند، از میان این زندانیان جیمز کول(بروس ویلیس)  به خاطر حافظه خوب و مشاهده گری بی نقصی که روی سطح زمین نشان داده؛انتخاب می شود برای اینکه با ماشین زمان به سال 1996 برگردد تا اطلاعاتی درباره گروهی که مسئول انتشار ویروس بودند و خود را لشکر 12 میمون می نامیدند به دست آورد!

بروس ویلیس در فیلم:بروس ویلیس و بسیای از هنرپیشگان فیلم ۱۲ میمون دستمزدی کمتر از چیزی که معمولا می گرفتند دریافت کردند که بخشی از آن به علت محدودیت بودجه فیلم بود اما قسمت بیشتر آن تمایل به کارکردن با «ترسی گیلیام» کارگردان این فیلم بود. حتی می توان گفت که بروس ویلیس فیلم را بدون دستمزد بازی کرد و زمانی که فیلم اکران شد دستمزد خود را دریافت کرد.

دلیل شیوع ویروس کشنده:در این سفر به گذشته بروس ویلیس در نقش جیمز کول؛اشتباهی به سال 1990 فرستاده می شود به یک تیمارستان و ماموریت خود را به برد پیت که یک دیوانه است و پدرش پزشک است لو می دهد و در آخر می فهمد که خودش باعث پراکنده شدن ویروس کشنده در آینده شده است!

سوال های رایج سفر در زمان در فیلم:اما سوال‌های رایج درباره سفر در زمان باید در این فیلم پاسخ داده شود!سفر در زمان یكی از شاخه‌های علمی ـ تخیلی است كه با تناقض‌های بسیار مهمی همراه است؛ اگر یك انسان به گذشته سفر كند می‌تواند در آن تغییری ایجاد كند؟ و از آن مهمتر آیا ممكن است انسان با خودش در زمان گذشته روبه‌رو شود؟ اگر این اتفاق بیفتد چطور یك نفر در آن واحد 2 نفر خواهد بود و مهمتر این‌كه اگر كسی بخواهد در زمان سفر كند آیا زمان به همان تقدیری كه برای دیگران خواهد گذشت بر او نیز می‌گذرد؟ در این صورت او تنها می‌تواند در محدوده سن خود سفر در زمان داشته باشد و تازه در این صورت هم هیچ‌گاه رفت و آمد خود را به یاد نخواهد داشت چون زمانی كه مثلا انسانی 30‌ساله، 5 سال به عقب برگردد دیگر انسان 30 ساله نیست بلكه به انسانی 25 ساله تبدیل می‌شود!

نکته جالب در رابطه با بیشتر اثر های آخر الزمانی و شیوع ویروس های کشنده و حادثه متعدد:همانطور که انسان های غارنشین با کشیدن نقاشی هایی بروی دیواره های غار که درحال غلبه بر حیوانات وحشی بودن!… باور پیدا میکردن که در مقابل حیوانات وحشی که قرار بگیرن میتونن عملکرد خوب تری پیدا کنن و این تبدیل به باور قلبی شون شده بود….الان هم کارگردان ها و نویسندگان چه در زمان طاعون؛ویروس اسپانیایی و حتی الان که کرونا در حال جولان دادنه! سعی کردن با نوشتن کتاب و ساختن اثر های مختلف آخرالزمانی و مقابله با ویروس های متعدد بر ترس های بشر غلبه کنن و مرهم و پادزهری باشن برای روز های سخت بشر و بگن اگر  مشکلی یا حادثه ای در آینده یا همین الان برای جهان اتفاق افتاد نگران نباشید،درست میشه و بالاخره راهی برای نجات پیدا میشه!…..فیلم 12 میمون هم فیلمی قدیمی در این زمینه است!

نکته پایانی:ویژگی داستان‌های سفر در زمان همچنان باعث ماندگاری در ذهن های کنجکاو و غیر منفعل و تخیل دوست است و با تمام پیچیدگی‌هایش است که مخاطب را پای جعبه ی جادویی میخکوب نگه می دارد! البته باید خاطر نشان کرد که اثر خوب نباید خیلی سوال های بی پاسخ مطرح کند مثل فیلم ۱۲ میمون و موجب خلق سوالات خیلی بزرگ فلسفی شود و مخاطب را در دنیای هستی و چیستی و حل مسائل بسیار پیچیده ایی گیر بندازد که ملاصدرا و هراکلیتوس و افلاطون هم نتوانند حلش کنند!!