نسل خشن، بازتاب رسانه خشن

7دهه 90 را مي توان نقطه آغاز توليد گروهي از فيلم هاي رزمي دانست که خشونت جنون آميز و افسار گسيخته، اصلي ترين دستمايه آن ها بود. در اين فيلم ها که به نوعي مدرنيزه شده همان نبردهاي خشن کلوزيوم ها بودند، مبارز پيروز براي جلب رضايت تماشاچيان (درون فيلم و بيننده هاي واقعي)، حريف شکست خورده خود را به فجيع ترين شکل ممکن به قتل مي رساند!
خارج کردن قلب حريف با دست خالي، کور کردن و تخليه چشم، قطع دست و پا و… از نقاط خشن و مشترک اکثر اين فيلم ها بودند که از قضا با استقبال خوبي از طرف فيلم بين ها و علاقه مندان به فيلم هاي رزمي نيز مواجه شدند!

شهرت و محبوبيت يکباره اين فيلم ها تا آن جا پيش رفت که حتي کمپاني هاي بازي سازي هم تصميم به ساخت بازي هايي با چنين مضاميني گرفتند و بدين ترتيب بازي هايي مانند Mortal Kombat و Thrill Kill توليد و روانه بازار شدند. بازي هايي که در آن ها به بازيکن اجازه داده مي شد تا حريف خود را به فجيع ترين شکل ممکن بکشد و از او انتقام بگيرد.
در سري بازي هاي مورتال کامبت، بازيکن پس از ناک اوت کردن حريف، با انجام فنوني تمام کننده موسوم به Fatality، اقدام به مثله نمودن حريف خود مي کرد! اين حرکات حتي با وجود گرافيک 8 بيتي اين بازي باز هم آنچنان خشن و چندش آور بود که اعتراض بسياري از مجامع جهاني را برانگيخت.
يکي از مشهورترين اعتراضات به سري بازي هاي مورتال کامبت از طرف سناتور هيلاري کلينتون انجام گرفت که در آن وي خواستار تعطيلي شرکت Midway و لغو مجوز پخش بازي مورتال کامبت شده بود.

اما نکته زماني جالب مي شود که درخواست و حمايت بالاي بازيکن ها از اين عنوان موجب شد تا حکم ممانعت از پخش، به حکم دريافت رده سني بزرگسالان تغيير پيدا کرده و بازي همچنان توليد و به بازار عرضه شود!
از زمان توليد اولين قسمت سري بازي هاي مورتال کامبت تا کنون نزديک به 23 سال مي گذرد و تا به امروز نزديک به 21 نسخه از اين بازي به سبک هاي دو بعدي و سه بعدي توليد و عرضه شده است. نکته قابل تامل در اين سري بازي ها، افزايش ميزان خشونت و توحش در هر شماره از بازي است، تا آنجا که در نسخه جديد سال 2015 آن Mortal Kombat X شاهد انجام اعمال وحشيانه- ساديسمي و بسيار خشن و تهوع آور هستيم.

حال سوال اين است که چرا در مدت 23 سال عرضه اين بازي، روز به روز بر ميزان خشونت بي پرواي آن افزوده مي شود و چرا جامعه مخاطب آن تا اين حد پذيراي اين خشونت هستند؟ آيا تماشا و يا تجربه اين نوع خشونت مي تواند تبعات منفي براي مخاطبان خود داشته باشد يا خير؟
با نگاهي سطحي به رويدادهاي اين روزهاي جهان، مي توان به سادگي متوجه اين حقيقت شد که بروز بحران هاي سياسي- نظامي و بالاگرفتن افراطي گري در ميان مردم جهان و انعکاس خبري جنايات انجام شده در رسانه هاي عمومي باعث شده است تا موضوع خشونت، به امري عادي در بين اقشار مختلف جامعه تبديل شود.

پخش اخبار جنايات گروه هاي افراطي مانند داعش، نمايش بمب گذاري در محافل عمومي، تصاوير سقوط هواپيما، تصادفات مرگبار جاده اي، سيل و زلزله، جنگ هاي ميان کشورها و… از طريق رسانه هاي جمعي و يا دامن زدن به اين اخبار در فضاي مجازي و شبکه هاي اجتماعي از مهم ترين عواملي هستند که ميزان آستانه تحمل خشونت را در جوامع بشري امروز بالا برده اند.
اين موضوع حتي تاثير شگرفي بر آينده جنگ ها نيز داشت. در يک بررسي ميداني مشخص شده بود که اغلب سربازان آمريکايي حاضر در جنگ عراق به بازي Call of duty اعتياد داشتند و سري بازي هاي مورتال کومبت در رده سوم ليست بازي هاي مورد علاقه آن ها قرار داشت.

با وجود اشباع رسانه از چنين سوژه هايي ديگر هيچ قبحي براي ديدن صحنه هايي نظير سربريدن، مثله کردن و شکنجه انسان ها وجود ندارد و به طبع عادي سازي اين وقايع تمايل و گرايش به ديدن و حتي انجام چنين اعمالي را نيز در مخاطبان بالا برده است. از همين رو هر سال شاهد خشن تر شدن بازي ها و فيلم هاي سينمايي و استقبال مردمي از آن ها هستيم. درواقع ساخت فيلم هاي اسلشري مانند Saw، Chainsaw Massacre و بازي هايي مانند مورتال کامبت X، پاسخي به اين استقبال جهاني هستند.

از طرفي تحقيقات به عمل آمده در بخش روانشناسي کودکان و نوجوانان کاليفورنيا نشان مي دهد کاربران جواني که تمايل بيشتري براي انجام بازي هايي با موضوعات خشونت آميز از خود نشان مي دهند بيش از ديگران علاقه دارند تا رويدادهاي خشن را در واقعيت هم تجربه کنند.
پژوهشگران براي بررسي ارتباط بين تماشاي فيلم ها، بازي هاي رايانه اي و تصاوير خشن با رفتارهاي به شدت خشونت آميز مانند، شليک گلوله يا حمله به افراد با استفاده از چاقو و سلاح سرد مطالعاتي را روي 1588 نوجوان بين 10 تا 15 سال انجام دادند.

در نهايت مشخص شد که حدود 40 درصد از اين جوانان بر اساس تنوع تجربه تماشاي صحنه هاي خشن در رسانه هاي مختلف، حداقل يکبار اقدام به انجام اعمال خشونت بار کرده اند و احتمال تکرار دوباره اين اتفاق در اين افراد نسبت به افرادي که با اينگونه صحنه ها مواجه نشده اند، 50 درصد بيشتر است. حال بياييد اين احتمال را درمورد افرادي که در رده سني بالاتري قرار دارند و دسترسي بيشتري به ابزار خشونت دارند بررسي کنيد تا متوجه شويد که خشونت افسار گسيخته رسانه اي چه بلايي بر سر جوامع بشري آورده است.

آمار بالاي بازديد اخبار خشونت بار در سايت هاي خبري که نشان از تمايل افراد به آن ها دارد، بالارفتن برخوردهاي خياباني و بروز جرم هاي خشن و ده ها خبر از اين دست، همه و همه نشان دهنده نقش مخرب وجود تصاوير خشن در رسانه ها هستند. سوغات شوم رسانه هاي غربي که متاسفانه اين روزها بخش مهمي از زندگي روزمره مردم ايران را هم درگير خود کرده است و دير يا زود بايد منتظر تبعات سنگين آن بود. براي درک عمق فاجعه کافيست تا فقط يکبار با اين ديد به اخبار شبکه خبر گوش کنيد تا به عمق فاجعه پي ببريد.