مقالات و مطالب مفید
نقد و بررسی جهان های موازی در هالیوود
آیا جهان های موازی در واقع، مثل فیلم های هالیوودی است؟

نقد و بررسی بحث جهان های موازی در هالیوود
چند سالی است که بحث جهان های موازی در رسانه های جهان، بسیار داغ است. فیلم ها و سریال های هالیوودی نیز به خاطر جذابیت موضوع و مبانی عرفانی مورد نظرشان، تا جایی که توانستهاند ترسیم های مختلفی از جهان های موازی ارائه دادهاند.جهان های موازی یعنی در موازات این جهانی که ما هستیم، جهان ها و دنیا های دیگری موجود است.
به عبارت دیگر اگر هر چقدر ما در طول و عرض و ارتفاع این جهان حرکت کنیم، سیارات را کشف کنیم و به منظومه های جدید پا بگذاریم، به عالَم یا جهان موازی نرسیدهایم. بلکه جهان موازی در همین جهانِ ما، اما در یک بعد دیگر موجود است. یعنی به همین شکل که ما سه بعد مکانی و یک بعد زمانی در این جهان داریم، ابعاد دیگری هم موجود است اما ما از آن بیخبریم.
به عنوان مثال ، ما در این جهان با تصاویری دو بعدی از اطرافمان برخورد میکنیم. با کمک لمس میفهمیم که بعد دیگری به نام عمق یا ارتفاع هم دارد، پس این جهان ، سه بعدی است. یعنی ابتدا یک تصویر میبینیم با چشم و وقتی لامسه به کمک بینایی میآید، موجود سه یعدی را (دو بعد طول و عرض با بینایی، یک بعد عمق هم با لامسه) ادراک میکنیم.اما هنگامی که میخوابیم، کاملا همین حواس را در یک مکان و زمان جدید تجربه میکنیم.یعنی نه در طول و عرض و ارتفاع اینجا، که با هواپیما یا سفینه پرواز کنیم و به آن برسیم، بلکه در باطن همین جهان خواب و رویا وجود دارد و ما با تمرکز بر خودمان یا غفلت از این جهان، وارد انجا میشویم.
پس جهان موازی یعنی ابعاد دیگری در کنار این جهان وجود دارد که ما از آن بیخبریم و در حالات خاصی مثل خواب، به آن وارد میشویم. دقیقا مثل کسی که فقط بینایی دارد و برای همین فقط دو بعد (طول و عرض ) را میبیند. یعنی از عمق یا تو داشتن و حجم داشتن محیط، درکی ندارد.ما نیز از جهان های موازی که ابعاد دیگر این جهان هستند، معمولا درکی نداریم.

اما اینکه ویژگی این جهان ها چیست و رابطهی آن با این جهان چگونه است، موضوع مورد بحث ماست.
در ادامه پس از بررسی نگاه صحیح و فلسفی به جهان های موازی، به عنوان نمونه چند فیلم و سریال معروف را بررسی میکنیم.
۱. آیا جهان های موازی وجود دارند؟
برای پاسخ به این سوال میتوان از روش های مختلفی استفاده کرد.
از نگاه عقل و فلسفه، وجود جهان های موازی نه تنها ممکن است ، بلکه حتمی و ضروری است. زیرا از جهت فلسفی هر آنچه ما ادراک کنیم، وجود دارد . انسان ها هم در خواب ، چیز های مختلفی را میبینند و لمس میکنند ، پس جهان خواب موجود است.
از طرفی جهان خواب با طی مسیر فیزیکی و جابجایی مکانی در این جهان پیدا نمیشود. پس یک یا چندجهان به موازات این جهان (و نه در همین جهان اما در دوردست) وجود دارد که انسان ها در خواب یا پس از مرگ در آنجا سیر میکنند. (این بند دوباره خوانده شود، نکتهی مهمی است)
از جهت تجربی نیز در کنار شواهد عقلی، موارد بسیار متعدد تجربیات نزدیک به مرگ در داخل و خارج کشور، کاملا بر وجود جهان های دیگری در موازات این عالم، صحه میگذارد . برنامهی زندگی پس از زندگی و کتاب هایی مثل سه دقیقه در قیامت، دیدنی و خواندنی است.

از جهت دینی نیز این مساله کاملا اثبات شده است. در آیات متعدد قرآن کریم بیان شده است که جهان برزخ و جهان قیامت وجود دارد. در یک آیهی بسیار زیبا این گونه خداوند فرمودند:
لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَٰذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ
و هركس (به صحنه قيامت) مىآيد، با او دو فرشته است كه يكى او را به جلو سوق مىدهد و ديگرى گواه اوست. (به او گفته مىشود:) همانا از اين صحنه در غفلتى (عميق) بودى، پس پرده (غفلت) تو را كنار زديم وامروز چشمت تيزبين شده است.یعنی وقتی انسان میمیرد، و وارد جهان قیامت میشود، تازه چشمش باز شده و آنچه پشتِ پرده بوده و او از آن غافل بوده را میبیند. اگر چیزی نباشد و ما آن را نبینیم که غفلت نکردیم!پس جهان آخرت همین الآن وجود دارد ولی ما آن را نمیبینیم و در غفلت به سر میبریم. گرچه انبیاء الهی و اولیاء خدا چشمانشان باز است و به آنجا به اندازهی وسعت روحشان آگاهی دارند.

در آیهی شریفهی دیگری، خداوند میفرماید:
يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ
آن ها ظاهری را از زندگی دنیا میبینند و از باطن آن که آخرت است، غافلاند.
در این آیه نیز عالم آخرت یک جهان واقعی و موجود، اما در باطن و نه در طول و عرض این دنیا، معرفی شده است.
پس در نگاه دینی نیز کاملا جهان های موازی وجود دارد.
دقت شود رابطهی جهان های برزخی و قیامت با این جهان طبق روایت، مثل یک انگشتر در یک بیابان بزرگ است. یعنی همانطور که یک انگشتر در مقابل بیابان بسیار کوچک است، اما در دل آن بیابان وجود دارد، این جهانی که الآن ما در آن زندگی میکنیم و از آن آگاهی داریم نیز در مقابل برزخ و قیامت بسیار کوچک است.
البته این جهان در دل جهان بالاتر قرار دارد . یعنی میتوان از این جهان به جهان های دیگر که بسیار بزرگتر و جذابتر است، وارد شد.

همچنین جهان برزخ و قیامت برای انسان های درست کار و پاک، پر از نور و طهارت و زیبایی و لذت است. اما برای افراد گنهکار و پلید، پر از سختی و چرک و پلیدی.
خداوند میفرماید:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید؛ و هر کسی باید با تأمل بنگرد که برای فردای خود چه چیزی پیش فرستاده است، و از خدا پروا کنید. یقیناً خدا به آنچه انجام می دهید، آگاه است.
به تعبیر آیهی شریفه، ما اعمال خود را از اینجا به جایی دیگر میفرستیم . یعنی با هر عمل، در جهان های برزخی و قیامت، موجوداتی متناسب با آن عمل،خلق میشود .
پس هر کس بنا بر اعمالش، در آن جهان ها با موجودات رحمانی یا با موجودات غیر رحمانی و ملائکهی عذاب، رو به رو میشود.
همچنین جالب است بدانیم که دین اسلام کاملا ما را به رفتن به این جهان های پاک دعوت کرده است. خداوند با دستورالعمل های مختلف، ترسیم فرموده که اگر اعمال صالح انجام دهی، در جهان های موازی پیش رو، در فضای رحمت قرار میگیری. یا اگر به دیگران ظلم کنی یا گناه های دیگر را مرتکب بشوی، در آن جهان دچار عذاب و سختی میشوی. یعنی اعمال ما کاملا در آن جهان ها منعکس شده و عواقبی را چه خوب و چه بد، در پی دارد.
عرفاء بزرگ نیز در همین جهان با استمداد از ارواح ائمه علیه السلام، جهان های دیگر را میدیدند و مواردی مثل چشم برزخی نیز اشاره به دیدن جهان های موازی یا به تعبیر قرآن کریم، غیبی دارد.

پس اولا جهان های موازی از جهت عقلی و تجربی و دینی وجود دارد. ثانیا این جهان ها در باطن همینجا و در طول اینجا هست، یعنی آن جهان ها این جهان را نیز در برگرفته است. از جهت زمانی هم آن جا مکان زندگی بینهایت ماست .
پس جهان های موازی در طول این جهان وجود دارد و نه اینکه ارزش هر دو یکی باشد. بلکه جهان برزخ و قیامت هم خیلی واقعیتر هستند و هم خیلی مهمتر از این جهان. تا جایی که ما تا ابد در آنجا زندگی خواهیم کرد و برای همین باید بیشتر به فکر آن جهان باشیم.
همچنین اعمال ما در آن جهان ها موثر است و همین عمل ماست که جهان اخرویِ ما را میسازد، چه خوب ،چه بد. یعنی اگر یک فردی با چشم برزخی به غیبت کردن یک فرد نگاه کند، جلوهی او را در جهان موازی یا همان برزخ، غیبت کننده را در حال خوردنِ گوشتِ برادرِ دینی خود، میبیند.
در ادامه به بررسی نگاه هالیوود به جهان های موازی و نقد آن میپردازیم.
۲. جهان های موازی در هالیوود
الف. شکاکیت در اینسپشن
در فیلم اینسپشن اثر کریستوفر نولان، ما با جهان های چند لایه در خواب طرفیم. اینکه فرق خواب با واقعیت چیست با چرخاندن یک فرفره مشخص میشود که در پایان فیلم، معلوم نمیشود فرفره ایستاد یا حرکت کرد و برای همین معلوم نیست آن ها از جهان خواب و توهمی بیرون آمدند یا خیر!
این مساله باعث ترویج شکاکیت میشود و به نظر میرسد نولان ابزار دیگری به جز این شبهه پراکنی ها برای جذب نداشته است. یعنی معلوم نیست جهانِ خواب که توهمی است پایان یافته یا خیر.

پاسخ به این مساله مشخص است. نه تنها این جهان ما واقعی است، بلکه جهان خواب نیز حقیقت دارد و نشانگر وجود جهان های دیگری است. دلیل فلسفی آن هم ادراک ماست، هر دو را ادراک میکنیم پس وجود دارد و این نگاه های شکاکانه به دلیل ضعف فکری نویسنده ، متاثر از برخی مکاتب فلسفی غرب ایجاد شده است.
پس هم این جهان و هم جهان های متعدد دیگر، از جمله خواب وجود دارد و جایی برای افتادن در دام شکاکیت، نیست. اینسپشن نیز باید وجود جهان های موازی را دقیقا مثل وجود جهان مادی و عادی که ما در آن زندگی میکنیم، بپذیرد و جایی برای به شک افتادن نیست.
ب. سریال فرینج
در سریال فرینج، ما با دنیای موازی دیگری طرف هستیم که بیربط با این جهان، در آنجا عدهای شبیه به همین انسان ها، در حال زندگی هستند و گویا این دو جهان هیچ ربطی به هم ندارند.
اشکال اصلی فیلم همین است.
جهان های موازی در واقعیت ،کاملا مرتبط با هم و تو در تو هستند و هر کاری ما در این جهان انجام بدهیم، تاثیر آن را در جهان های بعدی خواهیم دید. همان روایت شریفی که این جهان (همین زندگی این دنیایی) مزرعهی آخرت (جهان های دیگر و پایانی) است و هر چه اینجا بکاریم ، آنجا برداشت میکنیم.

در واقع در این سریال، ما با جهان های عرضی و همرتبه طرف هستیم که از جهت فلسفی و دینی اشتباه است. جهان های موازی در طول این جهان هستند و در ادامهی این جهان از جهت زمانی قرار دارد و از جهت وسعت نیز بسیار وسیعتر و گستردهتر از اینجاست و این جهان مثل یک انگشتر در دل جهان برزخ است و برزخ نیز در مقابل قیامت همین وضع را دارد. نه اینکه این دو مثل عکس بالا، از هم جدا باشند.
به مخروط ابتدای مقاله که نظر اسلام را شرح میداد توجه کنید. هر جهانی که طبقهی بالاتر است، طبقهی پایین چتر را نیز در خود دارد و اینطور نیست که جهان های موازی، جدای از هم باشند. بلکه مثل ما که درون خودمان، میتوانیم تصورات و افکار مختلفی داشته باشیم، دقیقا جهان های بالاتر، درون خود، جهان های پایینتر را دارا هستند و جدای از هم نیستند.
پس اشکال اصلی فیلم مستقل جلوه دادن و در عرض بودن این جهان ها است. در حالی که در واقعیت، این جهان ها در طول هم و کاملا مرتبط با هم هستند.
ج. سریال استرنجر تینگز Stranger Things
در این سریال ، باز شدن دریچهی دنیای موازی ، مساوی است با حملهی شیاطین به این جهان! در واقع جهان ما ، یک دنیای گل و بلبل است که وقتی با جهان موازی مرتبط میشود، جز شیاطین چیزی عائد انسان ها نمیشود و نتیجهی ارتباط با عالم موازی، ارتباط با شیاطین است!
آن فضا بسیار ترسناک، تاریک و پر از موجودات شیطانی است؛ و بر عکس، نشاط و خوش گذرانی های هالیوودی، در این جهان و البته، در امریکا، پیدا میشود.

واقعا همچین مقاله ای لازم بود. بنده شخصا سه بار تلاش کردم در مورد جهان های موازی ویدیو برم ولی خدا نطلبید. خسته نباشید
تازه نقد مرد عنکبوتی در دنیای عنکبوتی هم آماده اس به زودی منتشر میشه و نکات تکمیلی خوبی توش داره
ممنون داداش
خدا رو شکر مفید بوده
سلام
ببخشید اینجا مطرح میکنم درحال حاضر جایه دیگه ای برام ممکن نبود
لطفا نشانی سایتی که نوشتم رو(از اعضایه سایت نیستم و نخواستم اینجا منتشر بشه)لطفا فقط یه نگاه کلی به مقالاتش بندازید میدونم شاید عجیب باشه اما یه نگاه بهش بندازید شاید مفید باشه
سلام علیکم. محض خنده و فان به شدت جذاب بود. حیف اسم اسلام روی خودشون گذاشتن که شایدم به همین نیت تخریب اسلام همچین اسمی گذاشتن. علل رد پدیده ها در جاهایی هستش که خود دانشمندا هم تخیل به خرج دادن بعد تعمیم جز به کل داده.
مثال بخوام بزنم، بعضی از ردیاتی که بر ادیان ابراهیمی از اونجاهایی استفاده میکنن که ادیان دچار تحریف شدن. یعنی اون قسمت الکی رو برداشتن باهاش کل دینو ردش کردن. اینم همین کارو کرده تقریبا و شواهدش اثبات نشده و تعمیم جز به کله
مثلا دایناسور ها بله واقعا خیلی داستان پردازی واردشون شده و خیلی باخودشون کیف کردن محققین. اما دیگه نمیشه ماهیتشون رو رد کرد که. حالا چون تو قرآن نیومده که نمیشه گفت نیس. این تخم و رد پا و اسکلتا که همشون ساختگی و متعلق به اجنه نیستن
سلام علیکم. مطلب خوبی بود، اما کامل نبود. دنیای موازی که در تولیداتی مثل فرینج بیان می شود، اشاره دارد به مبحث دنیاهای موازی در فیزیک کوانتوم، که اولین بار توسط هیو اورت مطرح شد.
اگر چه خود فیزیکدانان معتقدند امکان ارتباط بین این دنیاها وجود ندارد، و لذا ایده هایی مثل سریال فرینج بی پایه است، اما ضروری بود که در مقاله شما به آن پرداخته شود.
همانطور که در مقدمه نویسنده ذکر شد بحث این عوالم به صورت عقلی ، دینی و فلسفی و همچنین با توجه به این دنیا مورد بررسی قرار گرفته و بیشتر به تصورات و القائات رسانه ای توجه داشته
توجه کنید هم مفاهیم ارائه شده از این عوالم با معنای علمی آنها ممکن است تفاوت داشته باشد هم مباحث علمی آن دچار ابهامات و پیچیدگی و البته تخصص بسیار و مربوط به حوزه خود است
سلام علیکم وقت شما بخیر
سریال silo به تازگی پخش فصل اولش که شامل ۱۰ قسمت بود به اتمام رسید محصول اپل تی وی هستش و برای فصل دوم تمدید شده
این سریال بنظرم سریال نکته داری هستش و اگر بشه در لیست بررسیتون قرار بدید خیلی خیلی عالی میشه.
“در فیلم اینسپشن اثر کریستوفر نولان، … معلوم نمیشود فرفره ایستاد یا حرکت کرد و برای همین معلوم نیست آن ها از جهان خواب و توهمی بیرون آمدند یا خیر!”
متاسفانه این جملهی دوست عزیز و محترم نویسندهی این مطلب نشون میده که درک سطحیای از این فیلم داشتند و متوجه عمق داستان نشدند؛ متاسفانه کل نقدتون زیر سوال میبره. ای کاش حداقل نقدی که سایت خودتون چندسال قبل در مورد این فیلم انتشار داده بود رو مطالعه میکردید و بعد سراغ نوشتن نقد میرفتید.
میدونم قصد دوستان این سایت خیر و بسیار درسته، هیچ شکی در این نیست، ولی این کاش با مطالعه و علم بیشتر سراغ نقد برید و از افراد متخصصتر استفاده کنید و حداقل برای صحبتهاتون منبع، کتاب، لینک و از این دست نکات غیرقابل انکار ذکر کنید. نمیدونم چقدر با نسل جوان در ارتباطید، ولی اگر این شکل به کار ادامه بدید، نه تنها این نسل رو جذب نمیکنید، بلکه برعکس باعث گارد گرفتنشون میشین و اینجوری نقدهاتون بیشتر شبیه تئوری توطئه براشون به نظر میرسه.
امیدوارم که از انتقاد من ناراحت نشده باشید.
سلام دوست عزیز
ممنونم از توجهتون
یک مطلب اینکه کاش به جای تکرار فرمایشتون، تحلیل خودتون رو میگفتین تا روی اون بحث کنیم، اما فقط به توصیه های خوبتون بسنده کردید! بله پایان فیلم Inception هنوز که هنوزه برای بیننده ها مشخص نیست؛ اگر شما غیر از سکانس آخر فیلم که معلوم نمیشه فرفره از حرکت ایستاد یا خیر، سکانس جدیدی دارین و فکر میکنین فهمیدین آخرش چی شده، اشکالی نداره بگین و ما رو هم از این شکاکیت نجات بدین!
در مورد منابع، آیاتی که آورده شده که معلومه، استدلال عقلی هم که سند نمیخواد عزیز، هر کس عقل داشته باشه میتونه قضاوت کنه این اشتباهه یا درسته، تجربه هم که این همه کتاب و برنامه در بحث NDE، دقیقا کجاش سند میخواد؟! خود نقد فیلم هم که غیر از همین سایت، سایت تخصصی نقد محتوایی یا کتاب مربوطه اصلا وجود نداره که بخوام ارجاع بدم
ببینید نقدی که بر اینسپشن نوشته شده و در سایت موجوده، برگرفته از نقد های استاد مستغاثی و استاد عباسیه که من شاگرد هر دو عزیز هستم
اگر دقت میفرمودید، انتهای اون نقد اومده که:
این همان تمهیدی است که دهها سال مورد استفاده رسانه های جهان سلطه قرار گرفته و می گیرد. همان تمهیدی که دنیای واقعی را غیر واقعی و جهان دروغین را حقیقی جلوه می دهند و بشریت را در میانه حقیقت و دروغ سرگردان می سازند تا سود خویش ببرند.
خوب مگه من غیرّ این گفتم؟ الآن مگر هدف اینسپشن به هم زدن مرز بین واقعیت و خیال و ترویج شکاکیت نیست؟
در مورد تئوری توطئه، جدای از اینکه معمولا دوستانی که خودشون سواد ندارن میگن دیگری اهل تئوری توطئهست و اتفاقا خیلی از این توطئه ها واقعا وجود داره، اینکه پایان فیلم نولان ترویج شکگراییه، توطئهست؟!
نه عزیز، اینسپشن کاملا با هدف ترویج شکگرایی تموم میشه
حالا چون طرفدارای نولان واقعیت رو قبول نمیکنن، من میشم بیسواد؟
برای تئوری توطئه هم این یادداشت رو بخونین:
https://jscenter.ir/jews-and-the-media/jews-and-culture/19191/%d8%af%db%8c%d9%86-%d9%86%d9%88%db%8c%d9%86-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a6%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%aa%d9%88%d8%b7%d8%a6%d9%87/#comments
من عاشق انتقادم و دوست دارم کسی به خود محتوا اشکال کنه تا مطلب رو بیشتر باز کنم
اما شما فقط برچسب زدین و ادعا های کلی رو گفتین و رفتین
پس دو تا کار بکنین
یکی اینکه هر جای یادداشت اشکالی داره جزئی و دقیق بگین تا بفهمم منظورتون چیه و پاسخ بدم
دوم اینکه بفرمابید وقتی نولان اینسرت آخر فیلم رو میبره روی فرفره و قبل از اینکه از حرکت بایسته، کات میزنه، منظورش چیه؟
منتظر پاسختون هستم🌺