نقد و رمزگشایی فیلم سینمایی Arrival (ورود)؛ یک فیلمنامه طلایی

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]

تریلر اثر

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]

توزیع کننده: Paramount

امتیاز: 8.0 از 10 – میانگین رای 316,199 نفر

امتیاز کاربران: 8.0 از 10 – میانگین رای 3198 نفر

بودجه: 47 میلیون دلار       فروش: 198 میلیون دلار[/box]

Arrival فیلمی به کارگردانی دنی ویلنو و نویسندگی اریک هیزرر است که اقتباسی از داستان کوتاه Story of Your Life (داستان زندگی تو) به قلم تد چیانگ است.

Denis Villeneuve برای کارگردانی فیلم های Incendies, Prisoners, Enemy, Sicario, Arrival, Blade Runner 2049 شناخته شده می باشد.

نقد و بررسی فرم سینمایی Arrival

داستان خط داستانی بسیار مرتبطی با مفهوم فیلم دارد. هدف اصلی موجودات فضایی یا هفت پاها نشان دادن راه حل شکستن خط زمانی به انسان ها بود. در طول فیلم هم خط داستانی بی معنی است و ما خاطراتی را از آینده در قالب گذشته می بینیم. یعنی خط زمانی بی معنی است. در عین حال فیلم Arrival می داند چگونه یکنواختی و خسته کنندگی خود را به اتمام برساند و مخاطبی را که در حال خواب رفتن است ناگهان بیدار کند. در سکانسی که اعتراضات و اغتشاشات در تلویزیون نشان داده می شود، ما با انفجار و درگیری مواجه می شویم، دقیقا بعد از سکانسی که همه چیز آرام و کمی حوصله سر بر شده بود. همچنین در ابتدای فیلم مخاطبی که تشنه دیدن و ارتباط گرفتن با هفت پاها است، فقط لبانش تر می شود و فقط تصویری کوتاه از هفت پاها می بیند. اینها هنر کارگردانی این اثر را می رسانند و فوق العاده هم بوده.

برخی انتهای فیلم را بی سر و ته می دانند. اما اشتباه است. زیرا ما ادامه داستان را در ابتدا و میانه آن دیده ایم. در ادامه شخصیت اصلی کتابی از زبان هفت پاها می نویسد، ازدواج می کند، بچه دار می شود و او را از دست می دهد.

به جز شناور شدن بیش از اندازه مصنوعی موهای لوییس (شخصیت اصلی) در هنگام ورود به سفینه در انتهای فیلم، دیگر ایراد جلوه های ویژه به فیلم Arrival وارد نیست. هدف فیلم صرفا شکستن خط زمانی نیست. بلکه مکان هم مد نظر است. یعنی رهایی از زمان و مکان. در انتهای فیلم شاهد طیرالارض هفت پاها هستیم. همچنین جاذبه در سفینه تغییر می کند. سفینه تکنولوژی خاصی ندارد و دقیقا یک تکه سنگ است. حرکت کردن سفینه به واسته همان قدرت هفت پاها است. یک قدرت عرفانی. المان های فیلم Arrival به خوبی رهایی از زمان و مکان را برای مخاطب جلوه می دهند.

نقد و بررسی محتوای Arrival

یک نفر استعدادش را دارد. هدف رهایی از زمان و مکان است. اما لوییس از قبل و حتی در حین مواجهه با هفت پاها کمی از قوانین خط زمانی را زیر پا گذاشته بود. به گفته خود هفت پاها استعداد لوییس باعث می شود او بتواند بر خلاف بقیه حتی بدون دستگاه مترجم گفته های آنان را فهم کند.

نوع نوشتن هفت پاها یه صورت دایره ای است. اول به یاد خالکوبی اوروبروس که نمادی از جاودانگی و بی نهایت بودن است می افتیم. سپس با بررسی خود دایره باز هم به بینهایت بودن می رسیم. اگر تعداد اضلاع یک چند ضلعی را به بی نهایت میل دهیم، درجه زاویه بین اضلاع بی معنی می شود. یعنی به دایره می رسیم. پس چه با خود دایره طرف باشیم چه با اوروبروس منظور همان بی نهایت بودن یا جاودان بودن است. از زمان‌های بسیار دور و قدیم، عدد هفت از میان اعداد از تقدم خاصی برخوردار بوده. این عدد مورد عنایت اقوام مختلف جهان و بویژه اقوام شرقی قرار گرفته و نماد و نشانه‌ای از یک نظم کامل و یک دوره کامل است. حتی گفته می‌شود که این عدد به کمال روح و ماده اشاره دارد.

پس با بررسی نوع نوشتار و ذات هفت پاها (همین که هفت تا پا دارند) فیلم Arrival سعی دارد این موجودات را، موجودات کامل معرفی کند. موجوداتی که به کمال رسیده اند و اکنون به کمک بشریت آمده اند. حال یک سوال. دقیقا چه موجوداتی؟ چه موجوداتی به حد کمال عرفانی رسیده اند و کمک انسان آمده اند؟ چون بر خلاف باقی آدم فضایی ها که تکنولوژی فوق پیشرفته علمی دارند، این ها به تکامل روحی رسیده اند. آیا به جز اجنه می توان موجودات دیگری را مدنظر قرار داد؟ جالب است که هفت پاها می گویند ما برای 3000 سال در حال کمک به بشریت هستیم.

حال به بررسی خود زبان و نوشتن می پردازیم. یهودی ها معتقد هستند که یک حرف از زبان عبری گم شده. اگر این حرف پیدا شود یهودی ها با کلمه سازی، جمله سازی و رمز گشایی از آن می توانند به علوم غربیه دست پیدا کنند و در نهایت از قید و بند زمان و مکان آزاد شوند. یعنی طیرالارض کردن و رهایی از بند زمانی یک امر ممکن برای آنها خواهد شد. جالب است که در اینجا با همین کشف حروف نوشتاری طرف هستیم.

اگر بخواهیم لوییس را بیشتر بررسی کنیم، در زمانی که پا به سفینه کوچکی می گذارد تا به نزد هفت پاها برود (سفینه خیلی شبیه منشور کوروش هستش که خدمات ارزنده ای به یهود ارائه داده و برای یهودی ها یک اسطوره است) لباسی نظامی بر تن دارد که به شدت او را شبیه به زنان نظامی اسرائیلی کرده است. در ابتدا گفتیم استعداد، یک نفر این استعداد را دارد. بله لوییس می تواند یک یهودی باشد. به همین دلیل استعداد و توانایی ذاتی برای دریافت حرف آخر را دارد. در کنار این موضوع چون ظاهر لوییس، ظاهری آنگلوساکسونی (موی بور و چشمان آبی) است با قطعیت نمی توان او را یهودی دانست. این نظریه هم محتمل است که او به دلیل اینکه زبان شناس است و به زبان عبری هم مسلط است، استعداد دریافت قدرت رهایی از زمان را دارد. در هر دو صورت این ذات زبان عبری بوده که باعث شده لوییس بتواند در خط زمانی شناور باشد و با یک محرک قوی آن را بشکند.

همین استعداد با کمک نیروی محرکه ای قوی از سمت هفت پاها باعث می شود که لوییس به طور کامل از قید و بند زمان رها شود. قبل از رفتن او به نزد هفت پاها او تصاویر مبهمی از آینده داشت. اما پس از ارتباط با هفت پاها کم کم این ابهام به تصاویر واضح و حتی صدا های دقیق تبدیل شد. برای مثال او هم شانگ (چانگ) را می بیند و هم می فهمد دقیقا چه می گوید. به طور کاملا واضح. بله او از قید و بند زمان آزاد می شود و به حد کمال مد نظر یهودیان می رسد. با کمک دانستنِ زبان عبری و با کمک گرفتن از اجنه.

جالب است که با 12 سفینه آن هم به شکل سنگ طرف هستیم. اگر بخواهیم برداشت یهودی از فیلم داشته باشیم کاملا صادق است. در متن قرآن آمده: حضرت موسی با عصایش به سنگ (یا سنگ ها) زد و از آن (یا آنها) 12 چشمه جوشید و هر قوم از 12 سبط بنی اسرائیل چشمه مخصوص خود را داشتند. دقیقا 12 و واژه حجر در قرآن آمده. سنگ و 12. پس استفاده از 12 سفینه به شکل سنگ می تواند یک کد دیگر باشد که از یکی از داستان های قوم بنی اسرائیل نشات گرفته است.

نکات فرعی از محتوای Arrival

اینکه یک نفر مقیم آمریکا مشکلات اساسی دنیا را حل کند و حتی خونریز ترین ها را به پای صحبت کردن و صلح بکشاند، یعنی ما شاهد منجی آمریکایی هستیم. موضوعی ثابت و نه چندان جدید در هالیوود. یک آمریکایی دنیا را نجات می دهد. این برای القا کردن قدرت آمریکا و برتری آن نسبت به سایر کشور های دنیا است. در عین حال در ناخودآگاه مخاطب جا می اندازد که گره هر مشکلی فقط به دست آمریکا حل می شود. بقیه شاید فقط یک ذره کمک کنند. البته که احتمال یهودی بودن لوییس با آمریکایی بودن او منافاتی ندارد. او می تواند یک یهودی مقیم آمریکا باشد. یا یک آمریکایی که به علوم عبری (زبان) آشناست.

در کنار این موضوع ما دولت صلح طلب و فخیمه آمریکا را شاهد هستیم. یکی از بهترین توجیه ها و خوب جلوه دادن وجه سیاست های آمریکا را ما در Arrival دیدیم.

دولت آمریکا سعی دارد با صحبت کردن و ارتباط برقرار کردن با فضایی ها قضیه را بدون جنگ و خونریزی فیصله دهد. با این که پشتوانه این مذاکرات نیروی نظامی است، اما هدف اصلی و هدف اول صحبت کردن با هفت پاهاست. دولت آمریکا با سیاست و درایت تمام این عملیات را پیگیری می‌کند و حتی رهبری باقی کشورها را که آنها هم دچار معضل ارتباط با هفت پاها شدند را بر عهده می‌گیرد. اما در این بین به دلیل اینکه اطلاعات محرمانه است و جو سنگینی در آمریکا حاکم شده، مردم آمریکا و بعضی از شخصیت های محبوب رسانه‌ای شروع به اغتشاشات و تشویق اذهان عمومی به اغتشاش و اعتراض نسبت به سیستم دولت آمریکا و اقدامات این دولت برای مقابله با هفت پاها می کند.

در اینجا شاهد دو مضمون هستیم. اول آنکه دولت آمریکا دولتی صلح‌طلب و صلح جو است. با اینکه هزینه‌های نظامی گزافی دارد اما در وهله اول سعی می‌کند همه چیز را بدون جنگ و خونریزی و با صحبت کردن و مذاکره فیصله دهد. اما چیزی که باعث اغتشاش، باعث جنگ و حتی باعث بمب گذاری چند سرباز در سفینه هفت پاها می شود، کنترل رسانه‌ای بر اذهان عمومی و روده درازی رسانه‌هاست. دولت آمریکا هر چقدر هم سعی می کند موضوع را صلح طلبانه فیصله دهد اما رسانه‌ها با پیش داوری های خود باعث می شوند این قضیه به سمت اغتشاش و تنش پیش برود.

در وهله دوم ما شاهد بی تمدن بودن و بی فرهنگ بودن مردم آمریکا نیز هستیم. آنها به هیچ وجه به دولت خود اعتماد ندارند. با اینکه دولت آنها وجه توجیه شده‌ای دارد و در پی برقراری صلح با بیگانگان و محافظت از مردم کشورش و محافظت از دنیاست، مردم کارهایی مانند اغتشاش، دزدی و غارت را انجام می‌دهند که باعث می‌شود دولت حکومت نظامی اعمال کند.

پس اینجا وجه دولت آمریکا و سیاست‌های آمریکا توجیه می‌شود. دولتی فخیمه با مردم و رسانه های نادان. یعنی دولت آمریکا همیشه در پی اعمالی بوده است که صلح طلبانه و صلح‌جویانه بودند. اما فشارهای رسانه‌ها و مردم و رهبران مردمی باعث شده تا تمام این اهداف به سمت جنگ و خونریزی به پیش برود. همان مسئله آمریکایی خوب و آمریکایی بد.

یکی دیگر از نتیجه گیری های مهم فیلم Arrival همین است. دولت رو به افول آمریکا. دولتی خوب و فخیمه که به دلیل نداشتن ظاهر مثبت در اذهان عمومی و نداشتن کنترل خوب بر روی رسانه ها که وظیفه خط دهی به اذهان عمومی را بر عهده دارند، این دولت را رو به افول برده است. یکی از دلایلش هم می تواند اشتباهات رئسای جمهور گذشته باشد. زیرا می بینیم که به ورشکستگی ارتش و نابودی نظام درمانی در طول فیلم اشاره می شود. همین باعث می شود که آمریکا توانایی رهبری تیم مذاکرات با هفت پاها را نداشته باشد. حتی مجبور می شود در شرایطی که به شدت بحرانی است، از شبکه خارج شود. پس با این اوصاف آمریکا دیگر توانایی رهبری و ناجی بودن دنیا را ندارد. اما مگر دنیا بدون کدخدا هم می شود؟ پس کدخدای بعد از آمریکا کیست؟

انتقال قدرت به چین

در نهایت چین راضی می شود تا در سازمان ملل جلسه ای برگزار کند. بله آمریکا هنوز نقش منجی را دارد، اما افول شدیدی داشته و احتمالا این افول ادامه هم خواهد داشت. چین است که تصمیم نهایی را می گیرد. اینکه مذاکره کنیم یا بجنگیم را آمریکا تعیین نمی کند. الان حرف اول را چین می زند. پس باید انتقال قدرت به چین صورت بگیرد. آن هم توسط زنی که یا یهودی است، یا تاثیر پذیرفته از عقاید یهودی است و نژاد آنگلوساکسون دارد. آیا شباهتی با حرف و حدیث های انتقال قدرت صهیونیست جهانی از آمریکا به چین ندارد؟

میلیتاریسم آمریکایی

در اکثر فیلم های منجی محور آمریکایی، بالاخره سیستم نظامی و جنگی آمریکا است که برای حل مشکل اقدام می کند و موفق می شود. در فیلم هایی همچون جوخه انتحار هم شاهد این موضوع هستیم که یک گروه جنگی اقدام به نجات دنیا می کند. یا فیلم های ابر قهرمانی دی سی و مارول که ابر قهرمانان با قدرت های مبارزه ای ناجی دنیا می شوند. در  فیلم Arrival هم شاید اسلحه مشکلی را حل نمی کند، اما کسی که لوییس را وارد ماجرا می کند و دست خیری بر حل مشکل می شود، ارتش آمریکاست. حتی لوییس هم با لباس نظامی به جلسه خصوصی با هفت پاها می رود.

ایرنیان تروریست

در اوایل فیلم به لوییس گفته می شود که شما چیزی را به زبان فارسی ترجمه کردید و کمک بزرگی در دفع تروریسیت ها به ما کردید. خب زبان فارسی مختص ایرانیان است و تروریسیت خواندن ایرانی ها که توسط سیاست مداران آمریکایی به وفور دیده شده، در فیلم گنجانده شده است.

زبان عربی و فارسی

معمولا در فیلم های سینمایی و انیمیشن ها شاهد این هستیم که کلمات فارسی یا عربی از چپ به راست نوشته می شوند و حروف هم سر هم نیستند و جدا از هم نوشته می شوند. ولی این اشتباه رایج را در  فیلم Arrival شاهد نیستیم.

با تشکر از همکاری کاربر #بهار