فیلم سینمایی

نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)

طغیان علیه طبقه فرودست که این بار خود از جنس و اصلا جزو طبقه فرادست است علیه آداب و سنن و قواعد بازی طبقه خود!

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]

تریلر اثر

.
[/box]

یکی دیگر از فیلم های برگزیده فصل جوایز امسال از برادران سفدی است که دو سال پیش فیلم ساده و جمع و جور “دفعه خوب” را از آنها دیدیم. فیلم امسال آنها به نام “جواهرات تراش نخورده” تاکنون در همین فصل، 17 بار به عنوان اثر برگزیده، ثبت شده و 57 بار هم در لیست نامزدهای جوایز 2020 قرار گرفته است از جمله پنج جایزه مستقل ها و سیاهه طولانی از انجمن های نقد فیلم و موسسه فیلم آمریکا.

فیلم “جواهرات تراش نخورده” یک تعقیب و گریز بدون توقف از یک دلال جواهر به نام هاوارد رتنر (آدام سندلر) است که در خیابان چهل و هفتم محله دیاموند (یک محله یهودی نشین) نیویورک مغازه ای دارد ولی بیشتر به دنبال شرط بندی و پشت هم اندازی و کلاهبرداری و شارلاتان بازی است. برای همین موضوع دوربین داریوش خنجی (فیلمبردار ایرانی الاصل فیلم) مدام به دنبال اوست وبیشتر با نماهای نزدیک، تعقیب شونده ، برروی دست یا استیدی کم ، تماشاگر را با دنیای در هم ریخته و شلوغ و سرشار از نعره و داد و بی داد و فریب و دروغ او همراه می کند. او به مشتریانش دروغ می گوید، به همسر و بچه هایش، به دوست دخترش و به فامیل هایش و به خانواده اش و به پدرش و به ….

او از یک خانواده پولدار یهودی که ظاهرا محترم و مقید به آیین و اجرای مراسم دینی شان هم هستند ولی در این میان تنها هاوارد است که طغیان کرده و همه چیز را به هم ریخته است.

نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)
نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)

او یک سنگ نامعمول که تعدادی جواهر و الماس در میان آن جا خوش کرده را از طریق واسطه ای از چنگ یک سری یهودی اتیوپیایی معدنچی در می آورد و با معامله بر سر آن و شرط بندی روی مسابقات بسکتبال می خواهد هم بدهی های کلانش را بدهد و هم دنیایش را عوض کند. در این راه از یک بسکتبالیست معروف به نام کوین گارنت (بازیکن معروف تیم سلتیک بوستون در نقش خودش) هم سوء استفاده می کند.

اما هر وقت پول بدهی ها در دسترسش قرار می گیرد، حرص بیشتر وادارش می کند که باز برای بدست آوردن پول بیشتر شرط بندی کند و در این راه همه را قربانی می کند ، دوست و فامیل و خانواده و همسر و بچه ها و … تا در آخر به قول سعدی، چشم تنگ دنیا دار را یا قناعت پر کند یا خاک گور … و البته شرخرهایی که برای تسویه بدهی های هاوارد همه دو ساعت و ربع فیلم، او را تعقیب کرده و تهدیدش نموده و هربار تا دم مرگ کتکش زده یا آویزانش می کنند، خاک گور را بیشتر ترجیح می دهند!

شخصیت هاوارد رتنر در خیلی لحظات فیلم، تماشاگر حرفه ای سینما را به یاد کاراکتر “راتسو ریزو” با بازی داستین هافمن در فیلم “کابوی نیمه شب” ساخته جان شله زینگر می اندازد که در آن فیلم، یک کلاهبردار شارلاتان بود که با استفاده از سادگی روستایی جوانی به نام جو باک (جان وویت) ، سعی می کند هم او را سر کیسه کند و بوسیله او دیگران و مشتریانش را. راتسو هم مثل هاوارد در فیلم “جواهرات تراش نخورده” که آرزوهای بزرگ در سر دارد، آرزویش، زندگی در سواحل گرم و مطبوع فلوریداست. کار به آنجا می رسد که بالاخره آنها با کتک زدن و باج گیری از یکی مشتریان جو، بالاخره عازم فلوریدا می شوند ولی وقتی به میامی می رسند، راتسو به دلیل بیماری می میرد و چشم تنگ دنیا دارش را فقط خاک گور پر می کند.

نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)
نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)

تفاوت هاوارد فیلم “جواهرات تراش نخورده” با راتسو فیلم “کابوی نیمه شب” فقط این نیست که راتسو در خیابان های پایین شهر و کثیف و پر از آشغال نیویورک زندگی می کند و هاوارد در محله دیاموند و الماس فروش ها. این هم نیست که راتسو به دلیل یک بیماری مزمن، فقط ظاهری غلط انداز دارد و درونی در حال ویرانی ولی هاوارد پرانرژی است و همواره در حال دویدن و فریاد زدن و فحش دادن.

مهم این است که هاوارد به طبقه بالای جامعه یهودی نیویورک تعلق دارد، یک خانواده قدیمی یهودی نیویورک نشین که انحصار تجارت الماس را در دست دارند و پدرش به راحتی 190 هزار دلار برای آن سنگ الماس های تراش نخورده می دهد. اما راتسو به پایین ترین قشر جامعه خیابان خواب نیویورک وابسته بود. جامعه ای که توان طغیان و شورش علیه هیچ چیز و هیچ کس را ندارد. اما هاوارد علیه طبقه خودش و خانواده اشرافی اش طغیان کرده، نه برای اعتراض به اشرافیت و فاصله طبقاتی و … از قضا او خانواده اش را بسیار محترم و اصیل می داند و در هنگام مراسم عید پسح ، همراهشان دعا و نیایش هم می کند اما گویا می خواهد آنچه را که آنها در طول سالها و قرون انجام دادند را خیلی سریع و با خشونت هرچه تمامتر به نتیجه برساند.

نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)
نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)

خانواده هایی مانند فامیل هاوارد هنوز مشغول استخراج طلا و الماس از آفریقا هستند و استثمار و برده کشی حتی از هم کیشانشان را درست می دانند چراکه به باور نژادپرستانه شان، یهودیان آفریقا از تیره سفاردی و پست تر هستند و آنها که از اروپا آمده اند از نوع اشکنازی و نژاد برتر به حساب می آیند. امثال خانواده هاوارد نیز با کلاهبرداری و شارلاتانیسم بین المللی به ثروت های افسانه ای در دنیا دست یافته و ابتدا بانک ها و سپس حکومت ها و رسانه ها را در دست گرفتند. اما هاوارد قواعد بازی را نمی داند و یکشبه می خواهد به همه اینها برسد.

نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)
نقد و رمزگشایی فیلم Uncut Gems 2019 (جواهرات تراش نخورده)

برادران سفدی به خوبی این تعجیل و عدم آگاهی به قاعده بازی را در ساختار سینمایی فیلم وارد کرده اند. چرخش های سرگردان دوربین در هنگام تعقیب گام به گام هاوارد و نماهای درشت از فریادها و فحاشی هایش و کلوزآپ های بی قاعده و ناگهانی از چهره و صورت غالبا دفرمه و زخمی یا هراسان یا عرق کرده و مشوش او، همه و همه به این ساختار کمک کرده و بالاخره دوربین سراسر پرتلاطم برادران سفدی که در آن مسابقه آخر تیم سلتیک بوستون و شرط بندی نهایی به اوج تغییر نماهای مختلف رسیده ناگهان با شوک آخر فیلم متوقف می شود، گویی سکته کرده و انگار گلوله در لنز آن نشسته است.

از همین روی می توان فیلم “جواهرات تراش نخورده” را وجهی دیگر از تم امسال فصل جوایز هالیوود به شمار آورد، غلبه و طغیان طبقه فرودست که این بار خود از جنس و اصلا جزو طبقه فرادست است علیه آداب و سنن و قواعد بازی طبقه خود که مثل کاراکترهای مشابه دیگر فیلم های برگزیده این فصل، کیفرش را هم می بیند.

Print Friendly, PDF & Email
منبع
سعید مستغاثی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *