نقد و بررسی انیمه چینسامن(Chainsaw Man)؛ شیطان، شهوت، خشونت

مانگای چینسامن نوشته تاتسوکی فوجیموتو از سال ۲۰۱۸ در شونن جامپ در حال چاپ است. مانگای اثر که تا کنون دو پارت از آن عرضه شده از زمان عرضه تاکنون محبوبیت حائز اهمیتی دریافت کرده است. خشونت یک عامل به شدت محسوس در این اثر است. البته از فوجیموتو تاتسوکی که آن بلا را سر کاراکتر اصلی فایر پانچ آورد نباید انتظاری غیر از این داشت. به هر حال خشونت این اثر به شدت بالاست. متحوای جنسی به شدت زیادی هم در این اثر دیده می‌شود، شاید بتوان این دو مورد را پاشنه آشیل های چینساومن دانست. اما همین اول کار مشخص کنیم چرا از خشونت و شهوت بسیار استفاده می شود. چون انیمه چینسامن در مورد شیطان است. خب دو عنصر جدایی ناپذیر از شیطان همین دو هستند دیگر. اما چرا این اثر تولید شده و با تبلیغات فراوان روانه بازار شده؟ چه چیزی این اثر را محبوب کرده و موجب شده استودیو ماپا (سازنده فصل چهار انیمه اتک تایتان و جوجوتسو کایسن) از روی آن اقتباسی انیمشنی با این کیفیت ارائه دهد؟

در ادامه با نقد و بررسی فصل اول انیمه چینسامن همراه ما باشید. همچنین می توانید از طریق ویدئوهای زیر نقد و بررسی فصل اول و نقد و بررسی تیتراژهای فصل اول این انیمه را مشاهده کنید:

 

نکته: در ادامه مقاله سعی می شود با کمک تصاویر بخش های مهمی از محتوای انیمه چیسنامن را موشکافی کنیم.

چینسامن بسیار تلاش کرده تا فقط محتوای خشن و شهوت انگیز را نشان ندهد و در بطن خود محتوا بگنجاند. این مسئله را به راحتی می شود از اندینگ های انیمه فهمید. در این مقاله سعی می کنیم علاوه بر تحلیل های فرمی و فضای عادی داستان، به فلسفه شکل گیری داستان و محتوای زیرلایه ای آن بپردازیم. همچنین جسته و گریخته در مطالب مربوط به تحلیل اپنینگ و اندینگ ها خواهیم پرداخت.

نکته حائز اهمیتی که در طول مقاله باید به یاد داشته باشید این است که این تحلیل متعلق به فقط فصل اول انیمه چینسامن می باشد و در آینده و پس از انتشار فصل های بعدی به روز رسانی خواهد شد.

موسیقی انیمه چینسامن

موسیقی متن چینساومن توسط Kensuke Ushio کار شده است. شخصی که پیش از این موسیقی آثار تحسین شده ای همچون دویلمن کرای بیبی یا سایلنت ویس را کار کرده بود. نکته دیگر که به جرئت می‌توان در فُرم چیساومن ستایش کرد اُپنینگ و اِندینگ های این اثر است. اجرای دوازده آواز متفاوت با ریتم های متفاوت از گروه های متفاوت که هر کدام دارای جذابیت اند واقعا در پایان هر قسمت به زیبایی کار شده است. چه موسیقی اِندنیگ هشتم اثر یعنی First Death که بعد از آن قسمت طوفانی واقعا به دِل آدم می‌نشیند. و چه اُپنینگ اثر که با شور وغوغای بسیاری ما را آماده تماشای اثر می‌کند.

تبلیغات انیمه چینسامن

در سال 2022 شاهد انیمه های چینسامن و اسپای ایکس فمیلی بودیم که با تبلیغات وسیعی پا به عرصه توزیع گذاشتند. این دو انیمه محبوبیت شان را بی برو برگرد مدیون تبلیغاتی که پشتشان بود هستند. این تبلیغات وسیع حتی نقص های فرمی و محتوایی را هم پوشش داد و با اینکه چینسامن ایرادات فراوانی داشت اما محبوبیتش افت نکرد که هیچ بیشتر هم شد. این مسئله نشان می دهد که میدان رقابت نه در عرصه کیفیت و داستان بلکه در عرصه تبلیغات و جهت دهی به افکار عمومی است. زیرا ما آثار بهتر از چینسامن را هم دیدیدم اما هیچکدام به اندازه چینسامن محبوبیت پیدا نکردند. حال چرا چنین تبلیغات وسیعی برای چینسامن انجام شد؟ واقعا اثر دیگری نبود که لیاقت بیشتری داشته باشد؟ این سوالی است که جوابش را در انتهای مقاله خواهیم داد.

فرم انیمه چینسامن

شخصیت های روی اعصاب، روند شدیدا کُند، اتفاقات و سکانس های بی اهمیت و قابل حذف فراوان، کیفیت پایین برخی اندینگ ها، خشونت افراطی، صحنه ها و شوخی های نه چندان جالب جنسی و استفاده ضعیف از موسیقی متن در طول رخداد اتفاقات از ایرادات این انیمه سریالی هستند. با پیش زمینه تبلیغات وسیع، ما انتظار اثری با فرم بسیار بهتری را داشتیم. اما انیمه چینسامن در نیمی از فصل اول به گونه ای عمل می کند که انگار در قسمتی که رد شد هیچ اتفاق خاصی نیافتاده. از انیمه ای که مثلا خواسته از آثار برتر تاریخ باشد و با کلی دبدبه و کبکبه پا به عرصه گذاشته انتظار بسیار بیشتری می رفت.

سناریوی فصل اول یک روند کلیشه ای دارد. تولد قهرمان، ملحق شدن به یک تیم، مبارزه با شیاطین به ترتیب از ضعیف به قوی، قوی تر، قوی تر و قوی تر. عین انیمه های شیطان کش و جوجوتسو کایسن. همچنین داستان های فرعی این انیمه صرفا با اضافه کردن جذابیت های جنسی تهوع آور سعی داشتند مخاطب و اصطلاحا فن ها را راضی نگه دارند. داستان های اصلی هم از این قضیه مستثنی نبودند و ما منتظر نبرد های تن به تن مرد اره ای با شیاطین نبودیم، بلکه منتظر بودیم تا قول های جنسی که از طرف بقیه به او داده شده محقق شود. یعنی کشش برترین لحظات انیمه چینسامن(نبرد های تن به تن همیشه از برترین سکانس های انیمه های شاخص بوده اند) با وعده های جنسی به حاشیه می رفت.

فضای حاکم بر دنیای چینسامن

در فصل اول چینسامن ما خیلی با سازمان امنیت عمومی کار داریم. سازمانی که وظیفه مقابله و کنسل کردن شیاطین را دارد. طبق گفت ماکیما شخصی که در سازمان امنیت عمومی کار کند از حقوق و منافع زیادی بهره می برد و به نوعی قشر تامین امنیت جامعه هستند. این قِشر توسط دولت به شدت حمایت می‌شوند، برای مثال ماکیما با اشخاصی بالا مرتبه از دولت گفت و گو می‌کند و این نشان می‌دهد که وی به عنوان رئیس این سازمان از جایگاه والایی بهره مند است.

همچنین این سازمان تنها مسئول مقابله با شیاطین نیست. تروریست ها و قاتلان را نیز شامل می‌شود(اینکه چرا روی شیاطین متمرکز شده بر می‌گردد به اینکه به خاطر شیطان اسلحه سلاح ها کم شدند و این موجبات را به جایی رساند که استفاده سلاح از شیاطین رواج پیدا کند). پس این سازمان که امنیتی هست می‌تواند کنایه ای از سازمان های امینیتی اطلاعاتی و حتی نظامی باشد. اما ویژگی به مراتب مهم تر که به کاراکتر اصلی نیز بر می‌گردد موجب می‌شود که ما این سازمان و کُلیت جامعه چینسامن را یک جامعه سرمایه داری بدانیم. اگر دقت کنید کت و شلوار تن شخصیت های سازمان اشاره واضحی به کارمندان نظام سرمایه داری دارد.

دنجی پیش از ورود به سازمان و سیستم فردی بود که شب ها گرسنه می‌خوابید اما با ورود به این سازمان وی دیگر محتاج نیست. به علاوه فضای حاکم بر این سیستم شامل افرادی می‌شود که هیچ کدام هدف والا و معنوی ندارند(حتی هدف آکی یعنی انتقام نیز بُعد معنوی ندارد). همچنین همه چیز در این سازمان و سیستم کنترل شده و منظم است و تا حد زیادی شبیه قفس آهنین است (حالتی در جامعه های مدرن و سکورال که به خاطر رواج کنش های حسابگرانه کنش های عاطفی کم رنگ شده و شخص را در نظامی حسابگرانه اسیر می‌کند). تمام این عوامل حالتی را پدید می‌آورد که زندگی اشخاص حالتی ماشینی و درگیر در نظامی پیچیده و بی روح شود و البته اهداف محدود شود به ابعادی جسمانی. ویژگی های یاد شده از آن ها ویژگی های جوامع سرمایه داری و مدرن است. انسانی که در چینسامن نشان داده می‌شود به شدت شبیه انسان مدرن و معاصر است زیرا انسان امروزی نیز به شدت به انسان درون چیسامن شبیه است. حال می‌توان درک کرد که چرا کارکتر دنجی با آن اهداف پیش پا افتاده و سطحی اینقدر محبوب است. جبهه گیری چیساومن نسبت به این تفکر و فُرم اجتماعی خنثی است.

 

فلسفه شیاطین در ادبیات ژاپن و در تاریخ

در طول تاریخ مردم از هرچیزی می ترسیدند می گفتند شیطانیست یا شیطان آن را تسخیر کرده. میزان خطرناک بودن هرچیز با میزان شیطانی بودن آن رابطه مستیقیم داشت. مثلا میزان خطرناک بودن شمشیر همان میزان قوی بودن شیطان شمشیر تلقی می شد. همانگونه که در تاریخ خدایان زیادی را متصور بوده اند(رومیان خدای دروازه شهر هم داشته اند) همانقدر هم شیطان متصور بوده اند. کلا برای هرچیزی که نمی توانستند با دانششان درک کنند را به خدایان، فرشتگان، شیاطین و اجنه ربط می دادند. هرکدام که خوب بود به خدایان و فرشتگان می رسید و هرکدام که بد بود به شیاطین و اجنه می رسید.

مسیح و خدای خورشید

می خواهیم به یک نکته مشترک در انیمه شیطان کش و چینسامن اشاره کنیم. اول از همه دنجی یا همان چینسامن رفرنس های زیادی دارد که ما او را عیسی مسیح یا همان ناجی بشریت بدانیم. اول اینکه در ابتدای داستان کشته می شود و سپس زنده می شود. عینا عقاید مسیحی همین است که عیسی مصلوب می شود و پس از مدتی زنده می شود و عروج می کند و در نهایت روزی برای نجات بشریت ظهور می کند. همچنین در اندینگ ها بارها ماکیما را در قامت مریم مقدس و دنجی را در قامت عیسی مسیح دیده ایم. مخصوصا نقاشی پایین که یک کپی کامل از مجسمه سوگواری مریم بر مسیح ساخته دست مایکل آنژ است.

در بین النهرین یک ایزد داریم به نام شَمَش. این ایزد، ایزد خورشید یا آفتاب است. حوروس خدای مصری که او نیز خدای خورشید است و اهورامزدا در ایران باستان شباهت زیادی با این خدای بین النهرین در نقش برجسته ها دارند. ایزد شمش یک اره معروف دارد که به وسیله آن مسیر خود را از میان دو کوه گشود[منبع]. ببینید، اصلی ترین کلید واژه انیمه چینسامن، اَره است. هم اسم شخصیت مرد اره ای است، هم اسم انیمه مرد اره ای است، هم سلاح مرد اره ای اره است، هم پوچیتا شیطان اره است. اصلی ترین کلید واژه انیمه چیسامن شباهت شدیدی با خدای خورشید بین النهرین دارد.

قبل از مردن دنجی و زنده شدن مجدد او، دنجی یک چشم داشت و یعنی تک چشم بود. همانند خدای خورشید مصر یعنی حوروس که او هم تک چشم بود.

نکته جالب دیگر اینکه شیطان اره از پشت درخت می آید و با دنجی معامله می کند. درخت. پس از این معامله هم هست که دنجی به سمت زندگی پر مشقت، سختی، رنج و البته شهوت و لذت می رود. چقدر شبیه به ماجرای سیب عدن و رابطه بین شیطان و آدم و حوا. با این تفاوت که این شیطان دیگر وجهه بدی ندارد و ما پوچیتا را دوست داریم.

طبق منابع مسیحی و بخش های مختلفی از انجیل، مسیح به خورشید ربط داده شده است. بر پایهٔ یک پیشگویی که از ملاخی نقل شده‌است، عیسی به عنوان «خورشید عدالت» دانسته می‌شود: «تا آنکه تو، خورشید عدالت بالا بیایی و درمان در میان بال‌های او است.»[منبع]. یوحنا، عیسی را به «روشنایی جهان» تشبیه کرده‌است [منبع].

پژوهشی به نام De Pascha Computus که چندان شناخته شده نیست (نویسنده اش شناخته شده نیست) این نظر را می‌پروراند که آغاز پیدایش در اعتدال بهاری برابر با ۲۵ مارس بوده و لقاح یا تولد (عبارت nascor هر دو معنی را می‌دهد) عیسی مسیح در ۲۸ مارس، روز پیدایش خورشید به روایت آفرینش است. یکی از ترجمه‌ها چنین می‌گوید: «نظر مقام عالی و الهی پروردگار بر آن شد که در آن روز، درست همان روز که خورشید پدید می‌آید، ۲۸ مارس، در روز چهارشنبه، عیسی متولد شود.»[منبع]. البته که تولد مسیح که موسوم است به کریسمس  در انقلاب زمستانی که روز بزرگداشت میترا(خدای خورشید ایرانی و رومی) است جشن گرفته می شود. یعنی طبق نظر دو منبع رسمی و غیر رسمی حتی تولد عیسی مسیح نیز با روز های خاص خدایان باستانی و اسطوره ای خورشید درآمیخته شده.

پس همانگونه که خود مسیحیان گفته اند، عیسی مسیحی که در عقاید مسیحیت فعلی وجود دارد ترکیبی از خدای خورشید و عیسی مسیح است. یعنی اسطور های میترائی، مصری و بین النهرینی که نقش بسیاری در اروپای باستان داشته اند، با عیسی مسیح ترکیب شده اند و عیسی مسیح فعلی را تولید کرده اند. عیسی مسیحی که اروپاییان به آن اعتقاد دارند مسیح واقعی نیست، بلکه ترکیبی از مسیح و خدایان خورشید می باشد. چینسامن نیز هر دو المان را دارد. یعنی هم خدای خورشید است هم مسیح. شخصیت تانجیرو در انیمه شیطان کش نیز همین ویژگی را دارد. او از نظر رفتار، تفکرات و چهره معصوم همانند عیسی است اما در عین حال گوشواره هایی با نقش خورشید دارد و در نهایت به تنفس خورشید دست پیدا می کند(در چپتر های پایانی مانگای شیطان کش، تانجیرو در حالی که تک چشم است با موزان مبارزه می کند که رفرنسی به دجال محسوب می شود). شباهت های دیگری هم بین انیمه شیطان کش و چیسنامن وجود دارد که در تصویر پایین می توانید مشاهده کنید.

همانطور که مستحضرید در سینما هم مسیح تحریف شده به چشم می آید. اینگونه که نمی توانند بدون المان های خورشید و خدای خورشید او را به عنوان جلوه مسیح نشان دهند و این خودش دلیلی بر تحریف شده بودن این مسیح دروغین دارد. از طرفی هم خدای خورشید میترا هم مسیح به عنوان منجی های آخرالزمان شناخته می شوند. دنجی و تانجیرو نیز منجی هستند. حال یک سوال پیش می آید. این مسیح دروغین و تحریف شده کیست؟ جواب در خود سوال نهفته است. مسیح دروغین یا همان ضد مسیح یا همان دجال. بله درست است. مسیح واقعی یک معصوم و پیامبر بود. مگر می شود چنین شخصی را با کاراکتری همچون دنجی یکی دانست. کاراکتری که سراسر داستان به دنبال لذت و شهوت رانی است. پس مسیحی که انیمه چینسامن می گوید همان دجال یا مسیح دروغینی است که شهوت یکی از ابزار های تبلیغش محسوب می شود. به همین دلیل بود که شخصت پوچیتا که همانند داستان آدم و حوا با دنجی قرارداد بست شخصیت خوبی است. چون دجال یار شیطان است پس شیطان را دوست دارد. همانگونه که دنجی به پوچیتا علاقه زیادی دارد.

نکته جالب این است که مسیح و ضد مسیح را با قلبشان متمایز می کنند. قلب پاک متعلق به مسیح و قلب ناپاک یا شیطانی متعلق به دجال یا همان ضد میسح است. در اینجا نیز دنجی قلبی شیطانی از پوچیتا دارد پس دجال است.

مِمنون و اِئوس(memnon and Eos)

Pieta نام اثر معروف مایکل آنژ، مجسمه ساز مشهور ایتالیایی است که در ذهن عموم مردم، به عنوان تصویری از سوگواری مریم مقدس، بر عیسی مسیح (ع) به شمار می رود. اما نکته مهم این جا است که این اثر، به احتمال قریب به یقین، اثری شیطنت آمیز از مایکل آنژ بوده و وی عقاید پاگانی و الحادی خویش را به صورت مخفیانه در این اثر به یادگار گذاشته است.

در درجه اول، ملاحظه می گردد که چهره ای که به مریم مقدس، منتسب شده است، بسیار جوان می باشد و همچون دختران 18 الی 20 ساله است، در حالی که عیسی مسیح (ع) به صورت مردی 30 الی 35 ساله به تصویر کشیده شده است! این در حالی است که انتظار می رفت که مادر حضرت مسیح (ع) از خودشان مسن تر باشند. از سوی دیگر در این اثر مجسمه یک Cupid ملاحظه می گردد که یک پسر نیمه عریان کوچک تیر و کمان به دست است. این دو المان، اشاره به عقاید پاگانیستی میکل آنژ دارد. چرا که از یک سو Cupid مربوط به عقاید الحادی است و ارتباطی با عقاید الهی و دین مسیحیت ندارد. از سوی دیگر، چهره بیش از حد جوان مریم مقدس، بالاخص در کنار چهره ی عیسی مسیح (ع) غیر قابل پذیرش است.

گرچه میکل آنژ در همان زمان و در پاسخ به افراد تیزهوشی که به وی شک کرده بودند، گفته بود که جوانی بیش از حد مریم مقدس در اثر Pieta، به دلیل عصمت و پرهیز از گناه است، لیکن سوال این جا است که چرا عیسی مسیح (ع) نیز که پاک و پاکیزه و دور از گناه بوده، مسن تر از مریم مقدس به تصویر کشیده شده است؟! در واقع دروغ های میکل آنژ غیرقابل توجیه است. حقیقت ماجرا این است که وی، به جای مریم مقدس و عیسی مسیح (ع)، الهه زن جوان یونان باستان یعنی Eos را به جای مریم مقدس به تصویر کشیده شده است. به عبارت دیگر اثر Pieta، تصویر مریم مقدس و عیسی مسیح (ع) نیست. بلکه تصویر Eos و Memnon می باشد که وجود عنصر پاگانی Cupid در کنار این دو شخصیت، کل اثر Pieta را به عقاید الحادی یونان باستان پیوند می زند. بنابراین Pieta کلاهی بوده که میکل آنژ، بر سر واتیکان گذاشته، و متاسفانه این مساله، تا امروز ادامه داشته است.

بنابراین در دوره رنسانس تحریف عیسی مسیح و دین مسیحیت به شدت صورت گرفته و جلوه های دینی مسیحی با عقاید باستانی جابه جا شده است. مسیحی که می شناسیم مسیح نیست و مسیحیتی که می شناسیم هم مسیحیت نیست. بلکه هر کدام از اینها با ترکیب شدن با اساطیر و عقاید باستانی کاملا تحریف شده اند و 180 درجه تغییر داده شده اند. مسئله ای که پیش تر در مقاله کریسمس به آن نیمچه اشاره ای کردیم.

از نظر تصاویر داخل تیتراژ، شخصیت ماکیما علاوه بر شباهت با حضرت مریم شباهت کثیری با ائوس دارد و می توان گفت ماکیما همان ائوس است. رنگ های متعلق به ائوس صورتی، قرمز، سفید و طلایی هستند. طلایی در تیتراژ، سفید در لباس و صورتی در رنگ موی ماکیما کاملا مشهود هستند. ماکیما نیز از نظر حیا و عفت حد و مرزی ندارد، ائوس نیز معشوقه افراد زیادی بوده است. این هم شباهت مهم دیگر بین ماکیما و ائوس.

حال به زندگینامه مِمنون توجه کنید. ممنون پسر ائوس و تیتونوس بود. به گفته شاعران یونان باستان، تیتونوس پدر ممنون توسط ائوس از تروا ربوده شد و به انتهای زمین در ساحل اقیانوس منتقل شد[منبع:Homeric Hym to Aphrodite 215].  وقتی ممنون در جنگ تورا توسط آشیل کشته شد، ائوس برای مرگ پسرش به شدت ماتم گرفت(مجسمه مایکل آنژ) و نور برادرش هلیوس(خورشید) را محو کرد و از نایکس(شب) التماس کرد که زودتر بیرون بیاید تا بتواند آزادانه دزدی کند. پس از مرگش، ائوس، شاید با کمک هیپنوس و تاناتوس، خدایان خواب و مرگ به ترتیب، جسد ممنون کشته شده را به اتیوپی منتقل کرد[منبع] و همچنین از زئوس خواست که ممنون را جاودانه کند، آرزویی که او برآورده کرد[منبع]. دقت کنید دقت کنید. ممنون کشته شد و سپس دوباره زنده شد. دقیقا همان اتفاقی که برای کنجی در انیمه چینسامن رخ داد. دوباره دقت کنید، هم ممنون هم عیسی مسیح کشته می شوند و دوباره زنده می شوند. پس مجددا ترکیبی تحریفی از خدایان اساطیری با حضرت عیسی پیدا کردیم. جالب است که دنجی به هر دو شباهت دارد.

جالب است که ماکیما هنگام استفاده از قدرت شیطانی که با آن قرارداد بسته به حالت صلیب در می آید و در تابلو شبیه به مجسمه مایکل آنژ هم سایه صلیب روی آن افتاده.

طبق این سرفصل، ممنون همان کنجی و ماکیما همان ائوس است. به علاوه فهمیدیم ائوس همان مریم مصور شده مسیحیت و ممنون همان عیسی مصور شده مسیحیت است که دنجی و ماکیما این ترکیب تحریفی را به خوبی حفظ کره اند و هر دو نقش را ایفا می کنند. همچنین تاحدودی متوجه شدیم تحریفات مسیحی از کجا وارد مسیحیت شدند و توسط چه کسانی و با چه اهدافی. در دوره رنسانس، توسط هنرمندان و با هدف تحریف مسیحیت. هنوز که هنوزه هنرمندان به این تحریفات دامن می زنند و نمونه اش همین انیمه چینسامن است. بسیار جالب و قابل تامل است که خودشان به تحریف بودن و منابع اساطیری این تحریفات کاملا واقف هستند و از آنها کاملا دقیق اقتباس می کنند. می دانند که دروغ است و به جای افشای دروغ، دروغ گفتن را ادامه می دهند.

کمدی الهی دانته الگویی برای چینسامن

خب اولین تصویری که در اپنینگ به نمایش در می آید یک پس زمینه نقاشی دارد و در قسمت دوم اثر هم چند بار نقاشی خاصی نشان داده می شود. نقاشی یک شیطان که با نیزه انسانی را در باتقلاق انداخته. این نقاشی مربوط به طبقه پنجم از هشت طبقه جهنم در کتاب مربوط به دوره رنسانس کمدی الهی دانته است. کتابی که توصیف کننده بهشت و جهنم و حال و روز جهنمیان است. بیشتر هم در بیان و توصیف جهنم درخشیده. در کل تقریبا تمامی آثاری که شیطان را در داستان خود نشان می دهند و جهنم را به تصویر می کشند از کمدی الهی دانته کمک گرفته اند. حتی برخی آثار که عذاب های جهنمی را برای انسان ها به نمایش درآورده اند نیز از کمدی الهی دانته کمک گرفته اند. بارز ترین نمونه اش انیمه دویلمن است که در تیتراژ هایش عذاب های جهنمی را به تصویر کشیده. جالب است که موزیسین انیمه چینسامن با دویلمن یکسان است. اما چرا طبقه پنجم جهنم برای انیمه چینسامن به تصویر درآمده و حتی نقاشی اش روی دیوار دفتر ماکیما تابلو شده است؟

شیطان خفاش

شیطان خفاش در تاریخ باستان همان خدای مرگ است. میکتلان تکوتلی در اساطیر آزتک، خدای مرگ و پادشاه سرزمین میکتلان بود (چیکونااوه میکتلان). میکتلان، پایین‌ترین و در عین حال شمالی‌ترین بخش از دنیای زیرین به شمار می‌آمد. هادس نمونه یونانی این خدای مرگ است. در داستان های اسطوره ای، حورورس که خدای خورشید است با خدای مرگ می جنگد. در این انیمه نیز چینسامن به نمایندگی خدای خورشید با شیطان خفاش یا همان خدای مرگ می جنگد. چقدر دقیق.

شیطان اره برقی(پوچیتا)؛ قرارداد با شیطان

همانطور که پیش تر گفتیم پوچیتا نمادی از خود شیطان است(تمام شیاطین به دنبال قلب دنجی یعنی پوچیتا هستند، چون او خود شیطان است پس شیاطین به دنبال منبع انرژی او هستند). او همانند داستان آدم و حوا در کنار درختی ظاهر می شود و با دنجی وارد دوستی می شود. اما برعکس قضیه آدم و حوا شخصیت بدی نیست چرا که دنجی همان دجال است و یاور شیطان. برای یار شیطان، شیطان از هر سروری سرور تر است. علاقه وافر دنجی به پوچیتا را می توان در طول انیمه چندین بار مشاهده کرد.

دنجی پس از قرار داد روحش و جسمش با روح و جسم پوچیتا یک زندگی جدید را آغاز می کند. با اینکه زندگی جدیدش همراه با کلی بدبختی و سختی است، اما از زندگی قبلی اش بسیار بهتر است و همراه با لذت ها و غذاست. بله قرارداد با شیطان باعث این شد. پوچیتا حرف جالبی به دنجی می زند. “برو و به رویاهات برس، من هم از قلبت تماشا می کنم”. قلب شیطانی و رویاهایی که شیطان دوست دارد. باز هم رفرنس به دجال.

شیطان اسلحه

شیطان اسلحه اشارات و رفرنس های جالبی دارد. از قوانین اسلحه آمریکا تا 11 سپتامبر. دقت کردید که هرچیزی که نماد بی نظمی و هرج و مرج است شیطان بد و هر چه که پیرو قوانین و نظم است شیطان خوب نامیده می شوند؟ مثلا دنجی چون پیرو قوانین ماکیا و سازمان عمل می کند، دورگه خوبی است. اما شیطان اسلحه چون باعث بی نظمی و هرج و مرج است شیطان بدی است.

با توجه به نکاتی که در مورد سرمایه داری گفتیم، نظم نماد لیبرال سرمایه داری تلقی می شود. پس هر کس طرف نظام سرمایه داری باشد خوب و هرکس ضد آن باشد بد است. کمونیست را می توان همان شیطان اسلحه دانست. زیرا کمونیست مخالف لیبرال سرمایه داری است پس قطب مخالف محسوب می شود. همچنین اسلحه روسی کلانشینکف از اسلحه هایی است که در اختیار موزدوران قرار می دهد و در قسمت 11 انیمه از چین و روسیه به عنوان قطب شر یاد می شود. جالب است که نه سرمایه داری و نه کنونیست قطب خیر نیستند، هر دو شر هستند ولی بسته به عقایدشان در دسته قهرمان و ضد قهرمان قرار می گیرند.

اشاره به 11 سپتامبر و برج های دوقلو و مقصر جلوه دادن شیطان اسلحه که تا به اینجا اصلی ترین دشمن کل انیمه محسوب می شود به نظر خود شما یعنی چه؟ دیگر از این واضح تر مگر می شد اشاره کرد. بله مسلمانان و مردم خاورمیانه همیشه مقصر واقعه 11 سپتامبر دانسته شده اند و جالب است که شیطانی موسوم به اسلحه برای نمایش نمادین آنها انتخاب شده تا تروریست بودن و جنگ طلب بودن آنها را به نمایش بگذراد.

شیطان مار

آپوفیس هیولایی شیطانی در اساطیر مصر باستان که در تاریکی مطلق زندگی می‌کرد. آپوفیس تجسم شخصیت هاویه، شیطان و تاریکی می‌باشد و در مقابل ایزد روشنایی رع و ماعت قرار می‌گیرد. این ایزد مار شکل تهدید به نابودی ایزد خورشید(دوباره خورشید) رع کرده و بدین منظور در هنگام شب در عالم زیر زمین گردش می‌کرد. در ابتدا ست و مِهن (ایزدی با سر مار) مسئولیت محافظت از رع و قرص خورشید او را بر عهده داشتند. آن‌ها یک حفره در شکم مار بوجود خواهند آورد تا رع بدین صورت از چنگال آپوفیس بگریزد. اما اگر در این راه شکست بخورند، جهان در تاریکی ابدی فرو خواهد رفت[منبع]. پس به بیان بهتر مار یکی از دشمنان اصلی خدای خورشید است. در انیمه چینسامن هم به خوبی مار را دشمن خدای خورشید نشان داده اند.

شیطان بی نهایت یا ابدیت

این شیطان کمی پیچیده تر است. خالکوبی معروف اوروبروس که یک مار در حال بلعیدن دم خودش است، نماد جاودانگی یا ابدیت محسوب می شود. پس شیطان ابدیت را هم می توان با چنین نمادگرایی به شیطان مار پیوند داد. حال مجددا تیتر شیطان مار را بخوانید. چقدر جالب است که دنجی به عنوان خدای خورشید به پایین می پرد و در تاریکی با این شیطان مبارزه می کند. آن هم همانند داستانی که در تیتر قبلی تعریف کردیم. به پایین یا عالم زیرزمین می رود، در تاریکی حفره ای(برشی) در شکم شیطان ابدیت ایجاد می کند و او را می کشد. اگر دنجی شیطان ابدیت را نکشد تا ابد در هتل مبحوس خواهد ماند. حقیقتا دقت و ظرافت اسطوره شناسی در چینسامن موج می زند.

دیو ها

برخی شخصیت ها مثل پاور یا دیو کوسه یا دیو خشونت و چند شخصیت دیگر شیطان مطلق نیستند. مثلا همین پاور شیطان خون است که نتوانسته بدن یک مرده را تسخیر کند و نیمه شیطان به حساب می آید. برخی از شخصیت ها نیز دورگه هستند. یعنی هم شیطان هستند و هم انسان. مثل چینسامن و کاتانامن. یعنی ما سه دسته هیولا داریم. شیاطین(devil)، دیو ها(demon) و دو رگه ها.

نبرد شیطان با شیطان

جالب است که در انیمه چینسامن نبرد خیر و شر وجود ندارد. فقط بد وجود دارد. اما بد ها دوسته هستند. بد هایی که طرفدار نظم و جامعه سرمایه داری هستند و بد هایی که ضد جامعه سرمایه داری هستند.

مسیحیت چه ربطی به ژاپن دارد؟

سوالی است که ممکن است برایتان پیش بیاید. مگر ژاپنی ها بودایی نیستند پس چکار به این همه رفرنس مسیحی دارند؟ جواب اینجاست. رسانه های ژاپن در تصاحب شرکت های توزیع کننده هستند. شرکت های توزیع کننده ای همچون نتفلیکس، انیپلکس، فانیمیشن و… . برخی از آنها مستقیما آمریکایی هستند و برخی هم شرکت های چند ملیتی آمریکایی آسیایی به شمار می آیند. شرکت های توزیع کننده بازار را در دست دارند و تعیین کننده محتوا هستند. یعنی می گویند فلان اثر با فلان مضمون تولید شود تا ما آن را حمایت کنیم و در بازار به فروش برسانیم. یعنی شرکت های تولید کننده ای همچون ماپا عملا برده خواسته های توزیع کنندگان هستند. اشک ها و گریه های انیماتور های شرکت ماپا در حین تولید انیمه اتک ان تایتان یکی از جلوه ها و نمود های عینی بردگی آنها و کار کردنشان برای توزیع کننده هاست. حالا بهتر می توانید درک کنید چرا انیمه چینسامن اینقدر تبلیغ شد و اینقدر پشتوانه رسانه ای داشت. چون بی نهایت دقیق و شاعرانه از محتوایی که خواست عمیق شرکت های توزیع کننده آمریکایی و تصاحب کنندگان رسانه ژاپن است تبعیت کرد و آن را به بهترین نحو ارائه داد.

توزیع کننده انیمه چینسامن شرکت کرانچی رول است که تحت تملک سونی و شریک فانیمیشن است. کرانچی رول اصالت آمریکایی دارد، سونی یک شرکت چند ملیتی آمریکایی است و فانیمیشن نیز آمریکایی است. یعنی کرانچی رول آمریکایی مسئول فروش، تبلیغ و البته محتوای یکی از مهم ترین انیمه های سال 2022 است. همین که این شرکت تابعه سونی و همکار فانیمیشن است به ما می فهماند پشتوانه قدرتمند تبلیغاتی چینسامن از کجا می آید. جالب است بگویم که کرانچی رول سالانه جشنواره ای برای بهترین های انیمه راه می اندازد که در آن به شدت به نفع آثار خودش داوری می کند و این موضوع بر طرفداران دنیای انیمه پوشیده نیست.

شاید برخی بگویند این انیمه از مانگا اقتباس شده و توزیع کننده ها که دیگر روی تمام مانگا ها تسلط ندارند. بله درست است. در اینجا پتانسیل سنجی اتفاق می افتند. توزیع کننده ها مانگایی که می تواند بهترین جلوه از محتوای مد نظرشان را بروز دهد انتخاب می کنند و حتی در برخی جاها آن را تغییر می دهند. در ضمن بخش زیادی از محتوای داخل انیمه به اندینگ ها و اپنینگ وابسته بود که بخش کاملا مستقلی از مانگا تلقی می شود. بعدشم آیا ممکن نیست یک مانگاکا برای اینکه اثرش یا شاید هم عقایدش دیده شود، آن هم این مانگاکا که سایر آثارش چندان معروف نیست(و البته بی شباهت با چینسامن هم نیستند)، دست به چنین اقدامی بزند. یا اصلا همه به کنار، آیا امکان تصویر گری مانگایی با داستان مد نظر اشخاص خاص، یعنی سفارش یک محصول خاص، ممکن نیست؟

حرف آخر درباره چینسامن

به سوالات مطرح شده در پاراگراف های اول مجددا بازگردید. آیا توانستیم به خوبی جوابشان را برایتان افشا کنیم؟ سوالات مهم دیگری در طول بررسی این انیمه برای ما ایجاد شده. مهم ترین سوال این است که شیاطینی که دنجی و البته نانجیرو، که هر دو نماینده دجال(مسیح + خدای خورشید) هستند، با آنها مبارزه می کنند نماد چه هستند. این شیاطینی که دجال به دنبال ذبح بی چون و چرای آنهاست و البته خیلی هم مظلوم نیستند در حال بی نظم کردن دنیا هستند چه کسانی هستند؟ کاش شما به ما یاری برسانید و نتیجه گیری تان را با ما در میان بگذارید.

خوب است بخوانید: شیطان در سینما؛ نگاهی به روند اجرای پروژه اومانیسم در سینما

با تشکر ویژه از #عبدالله_غفاری و #محمد_سلمانی